Künye
Başkent: Bakü
Nüfus: 9,8 milyon (2017)
Etnik yapı: Yüzde 91,6 Azerbaycanlı, yüzde 2 Lezgi, yüzde 1,3 Ermeni, yüzde 1,3 Rus, yüzde 1,3 Talış, yüzde 2,5 diğer (2009)
Yüzölçümü: 86 bin kilometrekare
Dil: Azerbaycanca
Din: Yüzde 93,4 Müslüman, yüzde 3,1 Hristiyan, yüzde 3 inançsız, yüzde 0,5 diğer (2015)
Para Birimi: Manat
Genel Bilgiler
1918-1920 arasında 2 yıl bağımsız kalan Azerbaycan, 70 yıllık Sovyet döneminin ardından 26 yıldır dünya arenasında yeniden bağımsız bir devlet olarak yer alıyor.
Hazar Denizi kıyısında bulunan, Rusya, İran, Gürcistan, Ermenistan ve Türkiye ile komşu ülkede, resmi dil olarak Türkçe kökenli Azerbaycanca konuşuluyor.
Topraklarının yüzde 20’si Ermenistan işgali altında, 1 milyon insanı mülteci durumunda olan Azerbaycan, bir taraftan Dağlık Karabağ ve etrafındaki illeri işgalden kurtarmak için müzakereler yürütüyor, diğer taraftan ordusunu olası savaşa karşı güçlendirmeye çalışıyor.
Azerbaycan, doğal güzellikleri ve çok sayıda tarihi yapıya sahip olmasıyla tanınıyor. Ülke, son dönemde Rusya, Avrupa ve özellikle Körfez ülkelerinden gelen turistleri ağırlıyor.
Azerbaycan, tarihi ve çağdaş yapıları iç içe barındıran başkenti Bakü, her adımda geçmişin izlerini taşıyan doğal güzelliklere sahip Gence, Şeki, Guba ve Lenkeran gibi illeri, geleneksel müziği, sanata ve sanatçıya verdiği değer, Kafkasya, İran ve Türk mutfağının harmanlandığı yemek kültürü ile turizm potansiyeli yüksek ülkeler arasında gösteriliyor.
Dünyada 11 iklim çeşidinden 9’una sahip Azerbaycan’ın ovalarında ılıman, yüksek kesimlerinde sert iklimin etkileri görülüyor.
Azerbaycan ayrıca Mersin balığından üretilen siyah havyarıyla dünyaca ün kazanmış durumda.
Ekonomi
Petrol fiyatlarında yaşanan düşüş nedeniyle ulusal para biriminin 2015’te değer kaybettiği Azerbaycan’da gelir kaybı yaşansa da krizin etkileri, hükümetin ekonomik reformlarıyla önemli ölçüde önlendi.
Petrolünü Türkiye ve Gürcistan ortaklığıyla yaptığı Bakü-Tiflis-Ceyhan Boru Hattı ile dünyaya taşıyan Azerbaycan, yine aynı ülkeler ve bazı Avrupa ülkelerinin katılımıyla doğal gaz ihracı için Güney Gaz Koridoru Projesini gerçekleştiriyor.
Hazar’daki Şahdeniz 2 havzasından çıkarılacak doğal gazın Güney Kafkas Boru Hattı, Trans Anadolu Boru Hattı (TANAP) ve Trans Adriyatik Boru Hattı’ndan (TAP) oluşan Güney Gaz Koridoru ile Türkiye ve Avrupa’ya aktarılması öngörülüyor.
Türkiye, Azerbaycan ekonomisine katkı sağlayan ülkelerin başında geliyor. 2005-2016 döneminde Türk firmaları tarafından Azerbaycan’a yapılan doğrudan yatırım tutarı 5,5 milyar dolar olurken, bilgi ve iletişim, finans ve sigorta faaliyetleri, gıda, meşrubat ve tütün ürünleri, sanayi ve inşaat Türk yatırımlarında önde gelen sektörler arasında bulunuyor.
Azerbaycan’ın gayri safi yurtiçi hasılası 2016’da 37,8 milyar dolar, kişi başı gayri safi yurt içi hasılası da yaklaşık 3 bin 900 dolar oldu.
Siyasi Durum
Sovyetlerin dağılmasının ardından 18 Ekim 1991’de bağımsızlığını ilan eden Azerbaycan, referandum yoluyla kabul edilen anayasa ile yönetiliyor.
Ülke, 66 vilayet ve Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti’nden oluşan bir idari yapılanmaya sahip demokratik, laik ve üniter bir cumhuriyet olarak tanımlanıyor. Azerbaycan, kuvvetler ayrılığı prensibiyle yönetiliyor.
Yasama yetkisi Milli Meclis’e, yürütme yetkisi Cumhurbaşkanına, yargı yetkisi ise mahkemelere ait.
Bakanlar Kurulu, Cumhurbaşkanı tarafından atanıyor ve Milli Meclis tarafından onaylanıyor. 2013’te yapılan seçimlerde İlham Aliyev, geçerli oyların yaklaşık yüzde 85’ini alarak 3.kez cumhurbaşkanı seçildi.